Het schrijven van een overtuigend en concreet ondernemingsplan is essentieel voor het starten van een succesvolle onderneming. Met het ondernemingsplan maak je jouw idee concreet en neem je alle belangrijke aspecten onder de loep. Bovendien is een goed ondernemingsplan nodig voor veel financieringsaanvragen. Aan de hand van het ondernemingsplan kunnen financierders beoordelen hoe serieus jouw idee is en of het kans van slagen heeft.

Banken en investeerders nemen risico door te investeren in jouw onderneming. Laat daarom in jouw plan zien welke kansen er in de markt liggen en hoe jouw onderneming deze gaat benutten. Het is dus belangrijk dat je zoveel mogelijk onzekerheden voor banken en investeerders wegneemt. Probeer vragen goed onderbouwd te beantwoorden en wees duidelijk over vragen waar je nog geen antwoord op hebt.

Hieronder vind je een beschrijving van de onderdelen die in een succesvol ondernemingsplan horen:

1. Introductie en samenvatting

In dit gedeelte geef je een beknopt overzicht van jouw onderneming en vat je samen welke plannen je hebt. Vermeldt wat het doel is van je onderneming, wat je ermee wilt bereiken en hoe je jouw onderneming financieel gezond wilt houden. Hoeveel klanten zijn er bijvoorbeeld nodig om de onderneming winstgevend te maken? Houd dit deel kort en concreet, zodat de hoofdlijnen van je plan op één A4’tje passen! Benadruk daarnaast ook wat het verdienmodel is van de onderneming.

2. Informatie over jezelf 

Banken en investeerders zijn vaak geïnteresseerd in de persoon die achter het idee van een onderneming zit. Zij kijken vooral naar hoeveel ervaring je al hebt met ondernemen en de branche waarin je een onderneming wilt starten. Geldschieters zijn benieuwd naar wat je drijft, wat je sterke en zwakke kanten zijn, ook als je hier nog geen ervaring mee hebt. Denk bijvoorbeeld aan hoe jezelf verder gaat ontwikkelen tot een goede ondernemer, maar ook hoe je omgaat met zaken waarvan je minder verstand hebt. Ga je deze zaken zelf doen of laat je deze uitbesteden? Door te laten zien dat je hebt nagedacht over deze vragen en daar goed onderbouwde antwoorden op geeft, kunnen geldschieters beter de risico’s inschatten die verbonden zijn aan het financieren van je onderneming.

3. Informatie over de onderneming en het product of de dienst die je gaat aanbieden

Één van de belangrijkste onderdelen van je ondernemingsplan is het verschaffen van informatie over de onderneming zelf en het product of de dienst die je wilt gaan leveren. Wat houdt het product of de dienst precies in en hoe onderscheidend is deze ten van de concurrentie? Op welke doelgroep richt je het product of dienst en welke behoefte vervul je daarmee? Benadruk vooral de toegevoegde waarde van je onderneming!

Beschrijf concreet hoe je jouw plan gaat realiseren. Benoem welke rechtsvorm je voor je bedrijf hebt gekozen en waarom. Beschrijf welke strategie je gaat volgen en welke voor- en nadelen hieraan verbonden zijn. Het is van belang dat duidelijk wordt hoe je op deze manier geld gaat verdienen met je onderneming. Leg dus duidelijk uit wat je verdienmodel is en wat je verwacht qua omzet, afzet, aantal opdrachten etc. Bekijk hiervoor ook het Business Model Canvas. 

Als sociaal ondernemer staat het maatschappelijk doel van je onderneming natuurlijk voorop. Vermeldt dit dus duidelijk in het plan. Daar staat tegenover dat er een goede balans moet zijn tussen de maatschappelijke doelstelling en het vermogen om geld te verdienen. Deze balans is vooral voor banken belangrijk. Zij willen geen onnodig risico lopen omdat de maatschappelijke doelstelling ten koste gaat van het verdienmodel. Laat dus zien hoe deze twee doelstellingen goed verenigbaar zijn.

Daarnaast is het belangrijk om te vermelden dat je als sociaal ondernemer gaat werken met personen die een afstand tot de arbeidsmarkt hebben. Dit kan leiden tot meerkosten voor de ondernemer, maar geeft doorgaans ook recht op bepaalde subsidies. Neem deze twee factoren mee in het ondernemingsplan om een realistisch en compleet beeld te schetsen voor de financierders én voor jezelf.

4. Informatie over de markt

Als beginnende ondernemer is het zaak om de markt in kaart te brengen. Denk daarbij aan markt- en brancheonderzoek. Beschrijf welke recentelijke ontwikkelingen er in de markt zijn en hoe deze je onderneming positief or negatief kunnen beïnvloeden. Begin je bijvoorbeeld een koffiezaak in het centrum? Bekijk dan of er vraag is naar een nieuwe koffiezaak. Analyseer je doelgroep en onderzoek wat hun behoeftes zijn. Kijk naar concrete cijfers in je branche en neem deze mee in je ondernemingsplan. Bronnen voor deze cijfers zijn:

• Centraal Bureau voor de Statistiek
• De Locatiescan

Maak ook een analyse van de concurrentie. Is de markt niet al verzadigd of wellicht kan je de onderneming dusdanig onderscheiden van de concurrentie dat dit geen probleem is? Het is dus goed om te kijken naar hoe de concurrentie opereert in deze markt.

Vind hier meer informatie over marktonderzoek en concurrentieanalyse.

5. Een marketingplan

Naast een product of dienst aanbieden moet je deze natuurlijk ook goed in de markt zetten. Wanneer het gaat over een marketingplan wordt er vaak gesproken over de marketingmix, bestaande uit de vier P’s: product, prijs, plaats, en promotie. In de marketingmix analyseer je de meest relevante factoren die verbonden zijn aan het aanbieden van een product of dienst. Denk daarbij aan de volgende factoren:

• Product: Bedenk hierbij hoe je product of dienst een oplossing kan bieden voor bestaande problemen. Hoe voorziet je product of dienst in de behoeften van de gekozen doelgroep?
• Prijs: Welke prijs ga je hanteren? Een te hoge prijs kan ervoor zorgen dat potentiële klanten naar de concurrentie gaan. Aan de andere kant kan een te lage prijs je in financiële problemen brengen, doordat de prijs niet alle gemaakte kosten dekt. Zorg ervoor dat gemaakte kosten, zoals transportkosten en verzekeringskosten terugkomen in de prijs van het product. Lees meer over prijsbepaling.
• Plaats: Denk er goed over na over hoe je jouw producten of diensten naar de klant brengt; welke distributiekanalen ga je gebruiken? Heb je alleen een webshop of ook een fysieke onderneming? Consumenten schaffen graag producten aan op een manier die hen zo min mogelijk moeite kost.
• Promotie: Bedenk ook hoe je de producten of diensten bekend gaat maken bij het grote publiek. Ga je online of offline adverteren of beide? Op welke punten van je producten of diensten leg je de nadruk in de advertenties?

6. Een financieel plan

Een stevig financieel plan is een ander belangrijk element van het ondernemingsplan. Het financieel plan geeft de verwachte financiële kant van je onderneming weer. Denk hierbij aan de verwachte investeringen die gedaan moeten worden, maandelijkse lasten, kasstromen etc.

Een goed financieel plan bevat tenminste de volgende elementen:

• Investeringsbegroting: weergeeft welke investeringen er gedaan moeten worden en wat deze kosten. Het gaat hier alleen om de investeringen die noodzakelijk zijn om je onderneming op te starten. Op deze manier breng je in kaart welk geldbedrag je minimaal nodig hebt. Voor meer informatie over de investeringsbegroting kan je terecht op de website van de KVK, het ondernemersplein en ikgastarten.nl
• Financieringsbegroting: weergeeft hoe je de genoemde investeringen gaat bekostigen. Dit kan bestaan uit eigen vermogen (geld dat je zelf investeert) of vreemd vermogen (investeringen en bankleningen). Kijk voor meer informatie over de financieringsbegroting op de website van de KVK, het ondernemersplein en ikgastarten.nl
• Exploitatiebegroting: weergeeft wat de verwachte omzet en kosten zijn. Als alle kosten (personeelskosten, inkoopkosten etc.) van de omzet zijn afgetrokken kun je zien of de onderneming wel of niet winstgevend is. Kijk voor meer informatie over de exploitatiebegroting op de website van de KVK, het ondernemersplein en ikgastarten.nl
• Liquiditeitsbegroting: weergeeft hoeveel geld je maandelijks ontvangt en uitgeeft. Het gaat hier dus niet om kosten en opbrengsten, maar over hoeveel geld je daadwerkelijk in de kas hebt. Op basis van de liquiditeitsbegroting kan je bijvoorbeeld zien in welke periodes het verstandig is om investeringen te doen. Ga voor meer informatie over de liquiditeitsbegroting naar de website van  de KVK, het ondernemersplein en ikgastarten.nl

Qredits biedt gratis excel sjablonen aan voor de verschillende begrotingen.

7. Informatie over juridische zaken

Naast bovengenoemde zaken omschrijf je ook met welke juridische zaken jouw onderneming mogelijk te maken krijgt. Zo kun je bijvoorbeeld vermelden welke vergunningen en/of verzekeringen van belang zijn voor je onderneming.

Voorbeeld ondernemingsplannen  

Ikgastarten.nl biedt per branche een voorbeeld ondernemingsplan.

Coaching

Gezien het feit dat het ondernemingsplan de basis is van elke financieringsaanvraag, is het belangrijk dat deze goed in elkaar steekt. Je kunt er voor kiezen om hier hulp bij te vragen. Qredits biedt verschillende coachingstrajecten aan, waaronder een traject dat specifiek gericht is op het leveren van begeleiding bij het schrijven van je ondernemingsplan.